Қайс ибн Осим иши мақтовга лойиқдир. Ҳақиқий мўъмин ўлими олдидан яқинлари ва фарзандларига ўлимидан сўнг овоз чиқариб йиғламасликларини қаттиқ тайинлаб кетади.
Юқоридаги ҳадисларни ўқигач, киши ўлим пайтида умуман йиғлаши мумкин эмасми, деган ҳақли савол пайдо бўлади. Ўлим – улкан мусибат. Яқинларидан жудо бўлиш, ота-онаси ёки оға-иниларидан айрилиш ҳар қандай одамни ҳам йиғлатади, кўзини намлатади. Эътибор берган бўлсангиз, барча ҳадисларда “овоз чиқариб, дод-вой солиб”, ибораси ишлатилмоқда. Яъни, маййит ҳаққига қатъиян мумкин эмас. Лекин овозини пастлатиб, оҳиста йиғлаш жоиз. Ислом дини инсоннинг бу ғаризаси (ҳохиш, талаби)ни ҳам инобатга олган ва бундай йиғига рухсат берган. Бу нарса Пайғамбарлар саййиди Муҳаммад саллаллоҳу алайҳи васаллам ҳаётлари мисолида содир бўлган. Анас ибн Молик ривоят қилади: “...Набий саллаллоҳу алайҳи васаллам Иброҳимни олиб ўпдилар ва ҳидладилар. Сўнг унинг олдига жон бераётганда кирдик. Расулуллоҳ саллаллоҳу алайҳи васалламнинг кўзларидан ёш оқа бошлади. Шунда Абдураҳмон ибн Авф у зотга: “Сиз-а! Эй Расулуллоҳ!”, деди. У зот: “Бу раҳматдир”, дедилар ва яна йиғладилар. Сўнгра у зот: “Албатта кўз йиғлайди, қалб маҳзун бўлади, бироқ биз фақат Роббимиз рози бўладиган нарсаларнигина айтамиз. Биз сендан айрилганимиздан жуда ҳам хафамиз, эй Иброҳим”, дедилар” (Бухорий, Муслим, Абу Довуд ривояти).
Мулоҳаза қолдира олиш учун сайтга киринг ёки рўйхатдан ўтинг. http://www.shaxrisabz.ucoz.ru/index/3-0